Το 2023 ήταν μια χρονιά που η χώρα μας βρέθηκε για ακόμη μια φορά πίσω στη σχετική λίστα με την ελευθερία του Τύπου. Όμως μια είδηση από το εξωτερικό ήρθε να φωτίσει λίγο αυτό το σκοτεινό σκηνικό με τις καταχρηστικές αγωγές, τις απειλές κατά δημοσιογράφων και την λογοκρισία.
Το Solomon ένα ανεξάρτητο ερευνητικό Μέσο που παράγει δημοσιογραφία για το δημόσιο συμφέρον, κέρδισε τον περασμένο Οκτώβριο το ευρωπαϊκό βραβείο δημοσιογραφίας Daphne Caruana Galizia. Στο τιμόνι του Solomon βρίσκεται τα τελευταία τέσσερα χρόνια η Λαρισαία δημοσιογράφος Ηλιάνα Παπαγγελή.
Γεννημένη στη Λάρισα το 1993, η Ηλιάνα Παπαγγελή μεγάλωσε και πήγε σχολείο στο χωριό του Πλατυκάμπου, όπου η οικογένειά της ζει μέχρι και σήμερα. Έζησε στα Γιάννενα από το 2011 έως το 2015, ως φοιτήτρια στο τμήμα Φιλοσοφίας Παιδαγωγικής Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής.
Στο πλαίσιο των σπουδών της ήρθε σε επαφή με την Κοινωνική Ανθρωπολογία, την οποία ακολούθησε αργότερα πραγματοποιώντας μεταπτυχιακό στο Aberdeen της Σκωτίας.
Στον κλάδο της δημοσιογραφίας η ίδια λέει ότι βρέθηκε κατά λάθος, όταν το 2018 αναζητούσε δουλειά για να μπορεί να ζει, ενώ πραγματοποιούσε διδακτορικές σπουδές στην Κοινωνική Ανθρωπολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τελικά η δημοσιογραφία μπήκε για τα καλά στη ζωή της, οδηγώντας την κάποιο καιρό αργότερα να αφήσει το διδακτορικό και να αφοσιωθεί σε αυτή.
Η Ηλιάνα Παπαγγελή βλέπει τη δουλειά της δημοσιογράφου ως μια προσπάθεια καταγραφής ντοκουμέντων και ανασύνθεση αυτών για να φτάσουμε όσο πιο κοντά γίνεται στην αλήθεια. Ωστόσο, δεν πιστεύει στην «αντικειμενικότητα» της δημοσιογραφίας και στην απλή καταγραφή γεγονότων.
Απαιτείται ένα συγκρατημένο συναίσθημα από την πλευρά της δημοσιογράφου, που όμως ο έμπειρος αναγνώστης είναι σε θέση να το διακρίνει, και να προχωρήσει τελικά στη δική του κατανόηση των γεγονότων και της πραγματικότητας.
Ένα από τα στοιχήματα της ερευνητικής δημοσιογραφίας σήμερα – όταν δεν διώκεται – είναι να κάνει το κοινό να δείξει ενδιαφέρον για πράγματα που διαφορετικά δεν θα το ενδιέφεραν, ιδίως σε μια ψηφιακή εποχή όπου τα πάντα διεκδικούν λίγη από την προσοχή του κοινού, η οποία βρίσκεται σε πλήρη διάσπαση και συχνά αποπροσανατολισμένη από την παραπληροφόρηση.
Από το προσφυγικό μέχρι την κλιματική κρίση, τις παρακολουθήσεις και την τεχνολογία, αποστολή της ομάδας της είναι ο έλεγχος της εξουσίας και η προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος.
Έρευνες στις οποίες έχει συμμετάσχει έχουν λάβει σημαντικές ευρωπαϊκές διακρίσεις. Το 2021, Τα Πρακτικά της Μόριας, μια έρευνα με τον στενό της συνεργάτη δημοσιογράφο Σταύρο Μαλιχούδη, που έφερνε στο φως αδιάψευστα ντοκουμέντα για τις συνθήκες διαβίωσης των ασυνόδευτων παιδιών στο προσφυγικό καμπ της Μόριας, βρέθηκαν υποψήφια για το European Press Prize ενώ έλαβαν το IJ4EU Impact Award.
Φέτος, η σημαντική έρευνα για το πολύνεκρο ναυάγιο μεταναστών στην Πύλο που πραγματοποίησε η ομάδα της με τη συμμετοχή της ίδιας και σε συνεργασία με την ερευνητική ομάδα Forensis, τον Guardian και την γερμανική κρατική τηλεόραση STRG_F/ARD, έλαβε όπως αναφέραμε στην αρχή το βραβείο Daphne Caruana Galizia του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Όταν έχει τη δυνατότητα η Ηλιάνα Παπαγγελή εργάζεται από τον Κίσσαβο και την περιοχή της Αγιάς, το μέρος καταγωγής του πατέρα της, που αγαπά βαθιά.
Κωνσταντίνος Κοντοκώστας
