Κατάθεση ψυχής μέσα από μια πορεία ζωής που θα πρέπει να αποτελεί παράδειγμα είναι αυτή που κάνει ο Στέφανος Πάικος, πρόεδρος της Περιφερειακής Ομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία Θεσσαλίας.
Ο ίδιος θυμάται την εκκίνηση και τα πρώτα δύσκολα χρόνια… «Δεν είναι εύκολο για κάποιον να ξαναγυρίζει σε εποχές δύσκολες που τον σημάδεψαν ανεξίτηλα και άλλαξαν την πορεία της ζωή του, αλλά θα το κάνω για να αποδείξω ότι, η αναπηρία δεν είναι λόγος για να απομονωθεί ένα άτομο απ’ τη κοινωνία. Το αντίθετο, είναι εφαλτήριο για την πλήρη ενσωμάτωσή του σ’ αυτήν ως ισότιμο μέλος.
Ήταν ξημερώματα 2 του Ιούνη 1981, όταν έπαθα ένα σοβαρό ατύχημα, εργαζόμενος ως Εργοδηγός Μεταλλειολόγος στους ελληνικούς βωξίτες Διστόμου Βοιωτίας, μια γαλλική εταιρεία εξόρυξης βωξίτη. Μετατραυματική πλήρης παραπληγία λόγω κατάγματος του Ο1 σπονδύλου, ήταν το αποτέλεσμα του ατυχήματος αυτού.
Ήταν μια άτυχη στιγμή που άλλαξε ριζικά την πορεία της ζωής μου.
Είχα ασφαλώς ως νέος 26 ετών, νιόπαντρος με τη γυναίκα μου έγκυο στον 7ο μήνα, άλλες σκέψεις κι άλλα όνειρα για τη ζωή, που εν μία νυκτί άλλαξαν όλα.
Δύο μήνες στο ΚΑΤ για χειρουργείο και ανάρρωση και 5,5 μήνες στη Γαλλία σε Κέντρο Αποκατάστασης του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου του Παρισιού.
Δύσκολες καταστάσεις. Όταν ξαφνικά ένα άτομο υφίσταται μια τόσο σοβαρή αναπηρία, δεν είναι εύκολο να την αντιμετωπίσει, απογοητεύεται και συνήθως εύκολα απομονώνεται.
Ευτυχώς που είχα αμέριστη στήριξη απ’ την ίδια την οικογένειά μου κι απ’ το φιλικό μου περιβάλλον. Πρέπει εδώ να κάνω ιδιαίτερη μνεία στη στήριξη που είχα απ’ την ηρωίδα σύζυγό μου.
Τούτο συνέβαλε ώστε, να αποκτήσω ψυχική δύναμη και να αντιμετωπίσω την αναπηρία μου με σθένος και υπομονή, χωρίς να με καταβάλλουν οι όποιες δυσκολίες απορρέουν από αυτή.
Φεύγω απ’ τη Βοιωτία το 1983 κι εγκαθίσταμαι μόνιμα στη Λάρισα.
Αρχικά η ζωή μου ήταν περιορισμένη στο μικρόκοσμο του σπιτιού μου, με τη γυναίκα μου και το γιο μας, που αποκτήσαμε δύο μήνες μετά το ατύχημα και ο οποίος συνέβαλε τα μέγιστα να αποκτήσει η ζωή μου ενδιαφέρον.
Λίγες εξόδους στην πόλη της Λάρισας, κάπου – κάπου επισκέψεις στο χωριό μου, όπου αισθανόμουνα το περιβάλλον πιο οικείο και πολύ φιλικό. Πολλά οφείλω σ’ αυτή τη μικρή κοινωνία του χωριού μου και αξίζει να το αναφέρω».
Η ενασχόληση με τα κοινά
Ως σημείο καμπής για τον Στέφανο Πάικο θα μπορούσε να αναδειχθεί η απόφαση να ασχοληθεί με τα κοινά, μέσα από τον χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και το αναπηρικό κίνημα: «Η ζωή μου άλλαξε ριζικά προς το καλύτερο ύστερα από πέντε χρόνια, όταν το καλοκαίρι του 1986 αποδέχτηκα την πρόταση φίλων και συγχωριανών να κατέλθω ως υποψήφιος πρόεδρος στην κοινότητα του τόπου καταγωγής μου, την Τσαπουρνιά Ελασσόνας, έχοντας στο νου μου κυρίως ότι, να η ευκαιρία να συμβάλλω κι εγώ στο να αλλάξουν κάποια πράγματα για τα άτομα με αναπηρία στο δομημένο και φυσικό περιβάλλον και κυρίως να λειτουργήσω ως παράδειγμα για άλλα άτομα με αναπηρία που δεν τολμούσαν καν να βγουν από το σπίτι τους. Σημειωτέον ότι, εκείνη την εποχή, το δομημένο και το φυσικό περιβάλλον δεν ήταν προσβάσιμο για τα άτομα με κινητική αναπηρία.
Η πρώτη ράμπα που κατασκευάστηκε σε δημόσιο κτήριο, αρχικά μεταλλική και κατόπιν όπως τη γνωρίζουμε σήμερα, ήταν αυτή στη Νομαρχία Λάρισας στις αρχές του έτους 1987 για τον πρόεδρο της Τσαπουρνιάς, δηλαδή για μένα.
Εκλέχτηκα πρόεδρος στην κοινότητά μου για δύο τετραετίες και άλλη μία δημοτικός σύμβουλος, αφού το 1994 δημιουργήσαμε μετά από εκούσια συνένωση τον Δήμο Σαρανταπόρου.
Η απόφασή μου αυτή να ασχοληθώ με την Τοπική Αυτοδιοίκηση συνέβαλε τα μέγιστα στην κοινωνικοποίησή μου.
Απ’ τον μικρόκοσμο του σπιτιού μου, βρέθηκα να ασχολούμαι με τα προβλήματα των δημοτών μου.
Παρά τις δυσκολίες πρόσβασης στα κτίρια και τα πεζοδρόμια, αισθανόμουν ικανός να ανταπεξέλθω στα προβλήματα των δημοτών μου, συμβάλλοντας έτσι στην εξάλειψη των προκαταλήψεων και των αρνητικών στερεοτύπων που επικρατούσαν σε μεγαλύτερο βαθμό την εποχή εκείνη στην κοινωνία, αποδεικνύοντας στην πράξη ότι, αναπηρία δεν σημαίνει ανικανότητα.
Αυτό ήταν και το μεγαλύτερο κέρδος από όλη αυτή την ιστορία.
Ασχολούμενος λοιπόν με τα κοινά, αντιλήφθηκα ότι, τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία δεν λύνονται μόνο με προσωπικό αγώνα.
Έτσι, γνώρισα τον Πανθεσσαλικό Σύλλογο Αναπήρων Πολιτών και εκλέχτηκα πρόεδρός του για τρεις τριετίας (Νοέμβριος 1999 έως Νοέμβριο 2008). Το 2005 δημιουργούμε την Περιφερειακή Ομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία Θεσσαλίας, όπου διατέλεσα γραμματέας και α΄ αντιπρόεδρος, με πρόεδρο έως τον Γενάρη του 2019 τον αείμνηστο Ράλλη Τσιουλάκη που δυστυχώς έφυγε πρόωρα απ’ τη ζωή και στη συνέχεια πρόεδρος απ’ το 2019 έως και σήμερα. Παράλληλα υπηρέτησα και υπηρετώ ακόμη μέσα από διάφορες θέσεις και κυρίως ως γραμματέας, τον Αθλητικό Σύλλογο «ΘΕΣΣΑΛΟΣ» ΑμεΑ.
Από το 1999 λοιπόν και στο εξής, αρχίζει ένας διαφορετικός αγώνας. Ένας αγώνας που στόχο είχε, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων με αναπηρία, την ανατροπή των προκαταλήψεων και των αρνητικών στερεοτύπων για την αναπηρία, την δημιουργία δομών για τα ΑμεΑ και την ενεργοποίηση όλων, βγάζοντάς τους απ’ τον μικρόκοσμο του σπιτιού τους.
Το 2006 και το 2010 έθεσα υποψηφιότητα ως δημοτικός σύμβουλος Λάρισας, γιατί πίστευα ότι, η συμμετοχή των ΑμεΑ στα κέντρα λήψης των αποφάσεων, θα συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής αυτών και των οικογενειών τους. Δεν εκλέχθηκε τότε ο συνδυασμός μας, αλλά μέσα από αυτό τον αγώνα, επικοινώνησα τα προβλήματα των ατόμων με αναπηρία και σήμερα αρκετοί απ’ τους τότε συνυποψήφιους, αντιδήμαρχοι σήμερα κι όχι μόνο, ως γνώστες των θεμάτων της αναπηρίας, είναι πρωτοπόροι στην προώθηση λύσεων για την αναπηρία».
«Η αναπηρία μ’ έκανε καλύτερο άνθρωπο»
Κλείνοντας, ο Στέφανος Πάικος στέλνει το δικό του ισχυρό μήνυμα: «Θεωρώντας πλέον ότι, η αναπηρία είναι κοινωνική κατασκευή, συνεχίζουμε από κοινού με τους συνεργάτες μου και συναδέλφους μου στο αναπηρικό κίνημα, τον αγώνα μας, για την πλήρη ένταξη και συμμετοχή στην κοινωνία. Ένας συνεχής αγώνας για τη διάχυση της προσβασιμότητας σε όλα τα επίπεδα, αφού θεωρούμε ότι, η προσβασιμότητα είναι το κλειδί για την ένταξη των ατόμων με αναπηρία στην κοινωνία. Πρόσβαση στο δομημένο, φυσικό και ηλεκτρονικό περιβάλλον, στην παιδεία, στην απασχόληση, στην υγεία, στον αθλητισμό, στην ψυχαγωγία, μα πάνω απ’ όλα, πρόσβαση στις καρδιές όλων.
Κι αν με ρωτούσε κάποιος, τι αποκόμισες τόσα χρόνια που ζεις με την αναπηρία σου, θα του έλεγα ότι, η αναπηρία μ’ έμαθε να αγωνίζομαι και να συμπαραστέκομαι σε κάθε αδύναμο άτομο, σε κάθε άτομο που χρήζει τη βοήθειά μας. Μ’ έμαθε να σέβομαι την κάθε μορφή διαφορετικότητας, την εθνική, τη φυλετική, την κοινωνική, την σεξουαλική κ.α., μ’ έμαθε να σέβομαι τον συνάνθρωπό μου και γενικώς, η αναπηρία μ’ έκανε καλύτερο άνθρωπο».