Ο Δημήτρης Αθανασέλος ξεκίνησε την πορεία του στη γραφή από την ποίηση, με τις συλλογές “ΑΝάΒΑΣΗ” και “Το πρόσωπο εντός μου”, καθώς και με συμμετοχές σε ανθολογίες και περιοδικά. Παράλληλα εργάζεται στο χώρο του τουρισμού, συχνά σε απαιτητικά περιβάλλοντα, όπως η διεύθυνση μπαρ σε ξενοδοχεία, αλλά η γραφή ήταν πάντα εκεί, σταθερή, σαν μια πλευρά του εαυτού του που δεν διεκδικεί χώρο, απλώς υπάρχει σαν ίχνος μιας εσωτερικής ανάγκης, παρά σαν κάποια συνειδητή πορεία.
Το “Κρυφά απ’ το Θεό”, το πρώτο του πεζογράφημα, που κυκλοφόρησε πριν λίγες μόλις μέρες από τις εκδόσεις Ποταμός αποτέλεσε τη στιγμή που αυτή η ανάγκη πήρε νέα μορφή. Ένας εκδοτικός οίκος που αντιμετωπίζει τη λογοτεχνία με σοβαρότητα, χαμηλούς τόνους και έναν απόλυτο σεβασμό στο κείμενο και στην εσωτερική του αναπνοή.
Με το “Κρυφά απ’ το Θεό” θέλησε να πλησιάσει όσα μένουν θαμμένα κάτω από τη φαινομενικά ήσυχη επιφάνεια της ζωής, δηλαδή όσα δεν λέγονται, όχι γιατί δεν υπάρχουν λόγια, αλλά γιατί τα λόγια σπάνια αντέχουν το βάρος τους. Πρόκειται για ιστορίες που ακουμπούν την ενηλικίωση, την επιστροφή σε έναν παλιό και ανεπίλυτο χρόνο, την αναμέτρηση με τη στιγμή που συντελέστηκε το τραύμα.
Δεν τον απασχόλησε η ιστορία καθαυτή, ούτε η αφήγηση ως απλή εξιστόρηση· περισσότερο ενδιαφέρθηκε να αποτυπώσει τη δόνηση που αφήνει στο σώμα και στο μυαλό το βίωμα, τον τρόπο που κουβαλά κανείς το ανείπωτο, τις σιωπές και τους ψιθύρους μιας ζωής που περνά σιωπηλά μέσα από γενιές.
Οι άνθρωποι του βιβλίου δεν είναι λογοτεχνικοί χαρακτήρες· είναι φωνές. Συχνά μιλούν από το περιθώριο, από έναν χώρο μισοφωτισμένο, εκεί όπου η καθημερινότητα συναντά το βάρος του ανείπωτου. Το κοινωνικό ή ιστορικό τους πλαίσιο υπάρχει, αλλά σαν σκιά, σαν απόηχος, καθώς τον ενδιέφερε κυρίως το τι κουβαλούν μέσα τους: το βάρος της μνήμης, του θανάτου, της ενοχής, της τρυφερότητας που δεν εκφράστηκε.
Η γλώσσα που χρησιμοποίησε ακολούθησε αυτόν τον εσωτερικό ρυθμό των ανθρώπων: λιτή, υπόγεια, σχεδόν ψιθυριστή, χωρίς περιττές διακοσμήσεις. Δανείζεται ρυθμούς και ιδιωματισμούς από την προφορικότητα του τόπου, τη θεσσαλική επαρχία, όχι για να δηλωθεί ένας τόπος ή να φτιάξει «χρώμα» στις αφηγήσεις, αλλά για να ακουστεί η αληθινή φωνή των ανθρώπων που πρωταγωνιστούν στα διηγήματα.
Οι αφηγήσεις του βιβλίου λειτουργούν σαν εξομολογήσεις. Στο “Κρυφά απ’ το Θεό” υπάρχουν μνήμες εποχών, ίχνη από ιστορικά και συλλογικά τραύματα, σαν φόντο στις ιδιωτικές ιστορίες και υπόγεια συνέχεια πάνω στον εσωτερικό τόπο των ηρώων του βιβλίου. Αυτός ο εσωτερικός τόπος, απόλυτα ιδιωτικός αλλά και κοινός για όλους μας ταυτόχρονα, όπου το προσωπικό και το συλλογικό συναντιούνται, όπου η μνήμη περνά από σώμα σε σώμα, από γενιά σε γενιά σαν ψίθυρος, ήταν το έδαφος πάνω στο οποίο γράφτηκε το βιβλίο.
Ακόμη, η μοναξιά αποτελεί μία από τις κρυφές φλέβες του βιβλίου. Όχι ως απομόνωση αλλά ως αίσθηση απώλειας που κουμπώνει πάνω στο δέρμα από μικρή ηλικία. Δεν εμφανίζεται δηλαδή ως επιλογή αλλά ως συνέπεια μιας πληγής που ποτέ δεν έγινε λέξη. Το “Κρυφά απ’ το Θεό” δεν είναι απλώς μια συλλογή αφηγημάτων· είναι η προσπάθεια να δοθεί υπόσταση σε όσα ζουν στις άκρες του ψυχικού τοπίου, σε όσα επιμένουν να επιστρέφουν ακόμη κι όταν η λογική θέλει να τα απομακρύνει. Κι ίσως εκεί, σε αυτή τη λεπτή ζώνη ανάμεσα στο ορατό και στο αθέατο, να βρίσκεται η βαθύτερη αλήθεια της γραφής του Δημήτρη Αθανασέλου.
Λάμπρος Αναγνωστόπουλος
