Της Στέλλας Μπάσδρα
Οι ζωές όλων των ανθρώπων είναι μοναδικές, ξεχωριστές, κι έχουν μία μικρή ή μεγαλύτερη θέση στο κοινωνικό γίγνεσθαι και τη δική τους κουκκίδα στο χάρτη της Ιστορίας.
Κάποιοι όμως «ξεχωριστοί» μπορούν και μπαίνουν στις ζωές των άλλων και με τον ένα ή άλλο τρόπο -με ένα στίχο, μία γραφή μία μουσική, μία εικόνα -ανοίγουν το παράθυρο της μνήμης και τούς ταξιδεύουν στην Ιστορία.
Ένας τέτοιος ξεχωριστός άνθρωπος ήταν ο Βασίλης Καραγεώργος, που κάθε 17 Νοέμβρη μπαίνει στη ζωή μας εδώ και 51 χρόνια καθώς εκείνο το «τριήμερο της Νιότης που γύρεψε Ελευθερία», ήταν έξω από το Πολυτεχνείο και με το φακό της μηχανής του, καρέ καρέ απαθανάτισε όλη την εξέγερση μέχρι τη δραματική της κορύφωση, χαρίζοντας σε όλους μας μοναδικά ντοκουμέντα, εργαλεία ιστορικών και κλικ αφύπνισης για όλους μας.
Φωτ. Μιχάλης Τζεζαϊρλίδης
Με την ευκαιρία της έκθεσης «Πολυτεχνείο 1973» -που συνδιοργάνωσαν η εβδομαδιαία εφημερίδα larissanet, το larissanet.gr και οι εκδόσεις Flippress σε συνεργασία με την Ένωση Συντακτών Περιοδικού και Ηλεκτρονικού Τύπου (ΕΣΠΗΤ) και το Γαλλικό Ινστιτούτο Λάρισας το Νοέμβριο του 2019 υπό τον τίτλο «Πολυτεχνείο 1973», από τα αρχεία του βετεράνου φωτορεπόρτερ Βασίλη Καραγεώργου, στην εκθετήρια αίθουσα του Γαλλικού Ινστιτούτου Λάρισας- με έργα του βετεράνου φωτορεπόρτερ είχα την τιμή να συνομιλήσω τηλεφωνικά με τον Βασ. Καραγεώργο, που δεν μπόρεσε να παραστεί στα εγκαίνια της έκθεσης.
Η συνέντευξη που παραχώρησε ο αείμνηστος Βασίλης Καραγεώργος τον Νοέμβριο του 2019 στην Στέλλα Μπάσδρα για τη larissanet.
Την παραθέτουμε αυτούσια:
«Μία γρίπη με ταλαιπωρεί κι ήθελα τόσο νάρθω, λυπήθηκα και σας ζητώ συγγνώμη» τα λόγια του…
Όταν συνομιλείς με ένα ζωντανό μύθο ο λόγος ο δικός σου παραμερίζεται…
Σας παραθέτω το λόγο του, χειμαρρώδη, εφηβικό έντονα πολιτικό κι αστείρευτα γοητευτικό, με την ελπίδα της καλλίτερης δυνατής απόδοσης.
«Με ρωτάτε πώς νοιώθω κάθε που έχουμε την επέτειο; Σίγουρα χθές, ήμουν που ήμουν άρρωστος, αρρώστησα περισσότερο. Γιατί μου θύμισε η μέρα πώς έζησα, αυτό αναρωτιόμουνα εδώ στο κρεβάτι, πώς έζησα αυτές τις τρείς τέσσερεις μέρες… Εκείνο το βράδυ εγώ δεν πρόλαβα, δεν το ήξερα κιόλας να μπώ στο ξενοδοχείο Ακροπόλ απέναντι από το Πολυτεχνείο, -εκεί ήταν ο Σαρρηκώστας του Associated Press, o Kαραμανώλης της Καθημερινής και το Ολλανδικό κανάλι,- κι ήμουνα εκεί στη γωνία Στουρνάρη και Πατησίων, και ξαφνικά, επειδή ήμουν πολύ γνωστός φωτορεπόρτερ και «γνωστός» στην αστυνομία από διαμαρτυρίες κι άλλα που γινόντουσαν εκείνα τα χρόνια, ήρθαν δύο φίλοι μου αστυνομικοί και με πήρανε.
Έκανα χρόνια ρεπορτάζ στα γήπεδα πριν και μου λένε: “Παναθηναϊκάκια τί γίνεται; τι κάνεις καλά;”, “πάμε πουθενά βόλτα;”
λέω εγώ. “Όχι, θα σε βγάλουμε τώρα στην πλατεία Βάθης”. Με πέρασαν από το μπλόκο με τις τρεις σειρές αστυνομικών με απομάκρυναν κι έτσι έζησα.
Με αφήσανε στην πλατεία Βάθης κι από κει με τα πόδια ανέβηκα στο γραφείο μου που ήταν στη Σταδίου δίπλα στα ΝΕΑ, τύπωσα φωτογραφίες πρόλαβα την πτήση της Λουφτχάνσα, με περίμενε ένας Γερμανός δημοσιογράφος κι έτσι την άλλη μέρα γέμισε όλη η Ευρώπη φωτογραφίες από το Πολυτεχνείο. Ευτυχώς που πρόλαβα, γιατί την ίδια ώρα που έφυγε το αεροπλάνο, στις πέντε τα ξημερώματα κηρύχθηκε στρατιωτικός νόμος…
Τι να σας πω; Πολλά έχω να πω από όσα είδα κι έζησα… Εκείνο το βράδυ οι φοιτητές σκαρφαλωμένοι στα κάγκελα κι εγώ συγκινημένος και στεναχωρημένος που δεν είχα δει ούτε έναν άνθρωπο …ενώ τις άλλες μέρες και βράδια ήταν γεμάτο μέσα έξω, κείνο το βράδυ δεν ήταν έξω στους δρόμους κανένας… Γύρω στις οκτώ νωρίτερα, είχα πάει στο γραφείο να ξεκουραστώ λιγάκι και κει με πήραν τηλέφωνο από το Γουδί που ήταν τα τανκς, “Καραγεώργο, λέει, βγήκαν έρχονται προς τα κάτω” μετά με πήραν δεύτερο τηλέφωνο ότι είναι στη Βασ. Σοφίας, βγήκα με τις μηχανές και κάποια στιγμή βρέθηκα δίπλα δίπλα τους… Και στενοχωρέθηκα τόσο πολύ που δεν είδα ούτε έναν, στην Πατησίων ούτε ένας…
Αν εκείνο το βράδυ ήταν διακόσια, εκατό, εκατόν πενήντα άτομα, δεν θα γινόταν τίποτα. Κανείς. Κανείς… Και τα παιδιά σκαρφαλωμένα στα κάγκελα να φωνάζουν, “είμαστε αδέλφια, είμαστε αδέλφια” στους φαντάρους. Και το πρώτο τανκ που ξεκίνησε -ήταν το τρίτο όπως κατέβηκαν- φρέναρε, αλλάξανε τον οδηγό, δεν ήθελε να το κάνει, τα παιδιά φώναζαν είμαστε αδέλφια, τα έβλεπα όλα μέσα απ’ τον τηλεφακό, και κείνη την ώρα που τον αλλάξανε με πήραν οι αστυνομικοί… δεν πρόλαβα να φωτογραφίσω… δεν μπορώ να ξέρω πώς έγινε, τι έγινε… δεν ήμουν μπροστά…
Έβγαλα πολλές φωτογραφίες τρείς μέρες, έβγαλα και τη Βέμπο στο μπαλκόνι της, τη
γνώριζα από τον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ όταν δούλευα στο συγκρότημα του Λαμπράκη, της χτύπησα το κουδούνι ζήτησα μια φωτογραφία της κι αυτή η φωτογραφία έκανε το γύρο της Ευρώπης.
Στην καρδιά μου έμεινε η φωτογραφία με τη μάνα του Παναγούλη που πηγαίνει τρόφιμα στους φοιτητές μεσ’ το Πολυτεχνείο, καταλαβαίνετε…
Όλη η προσπάθεια των φοιτητών όλα αυτά τα πράγματα με συγκίνησαν, με συγκινούν ακόμα. Λαός, κόσμος, παιδιά, μαθητές, εργάτες, δεν ήταν μόνο φοιτητές, ήταν κόσμος πολύς, πάρα πολύς! Αλλά θα το ξαναπώ δε θα ξεχάσω τα παιδιά σκαρφαλωμένα στα κάγκελα να φωνάζουν “Είμαστε αδέλφια… είμαστε αδέλφια”’ και γύρω κανείς…».
«Αν εκείνο το βράδυ ήταν διακόσια, εκατό, εκατόν πενήντα άτομα, δεν θα γινόταν τίποτα»
Ο Βασίλης Καραγεώργος ξεκίνησε την μυθιστορηματική του πορεία με μια δανεική μηχανή κι έγινε γνωστός ανά την υφήλιο όταν φωτογράφισε το 1966 αμερικανικό αεροσκάφος που κατέπεσε στο Χελμό ενώ μετέφερε χρηματαποστολή στο Ιράν. «Ακόμα ψάχνουν τον αγροφύλακα που τους έκλεψε» μου απαντά γελώντας καθώς μου αφηγείται σημαντικές στιγμές της «φωτογραφικής» του ζωής… «ήμουνα με το Γέρο, φωτογράφος του, κι έτσι γνώρισα τον Ανδρέα. Παναγία μου τι έζησα μαζί του… Ως και στην κηδεία του Μπρέζνιεφ με πήρε. Μοναδικός φωτορεπόρτερ από την Ευρώπη εγώ…!».
«Έφτασα εκεί που έφτασα γιατί είχα αγάπη για τη δουλειά μου, έρωτα μεγάλο! Μόνο αν αγαπήσεις τη δουλειά σου θα προχωρήσεις… Αγάπησα τη φωτογραφία, όσο την ασπρόμαυρη τόσο και την έγχρωμη! Σημασία έχει το θέμα, το θέμα που παρουσιάζεις εκεί έγκειται η επιτυχία».
ΥΓ. O φωτογράφος του Πολυτεχνείου Βασίλης Καραγεώργος απεβίωσε σε ηλικία 93 ετών στις 13 Οκτωβρίου 2023 και ετάφη στον Πύργο Δήμου Λαμίας.
